نقش پررنگ صنعت پلیمر در ایام کرونا

مسعود جمالی در گفت و گو با اینپیا با اشاره خدمات مختلف صنعت پلیمر در ایام کرونا اظهار کرد: تبلیغات مانع از دیده شدن منفعت‎های صنعت پلاستیک برای مردم شده و شاید کمتر کسی به این نکته توجه کند که پوشش های محافظتی، گان‌های بیمارستانی، ظروف الکل، ماسک‌های پزشکی مورد استفاده و … از پلاستیک ساخته شده است و این صنعت با وجود چالش های گوناگون تا کنون به خوبی توانسته نیازهای کشور در ایام کرونا را تامین کند.

وی افزود: علاوه بر این صنعت پلاستیک و پلیمر در حوزه های مختلف از قطعات هواپیما و اتومبیل گرفته تا صنایع موشکی و لوازم خانگی گرفته تا نساجی و پوشاک ، کشاورزی ، بسته بندی و صنایع دیگر حضور دارد. ‌نقش آن در صنعت و زندگی روزمره غیر قابل انکار است .

ماجرای بطری‌های آب معدنی چیست؟

این فعال و کارشناس صنعت پلیمر در خصوص برخی ادعاها در خصوص پیامدهای منفی استفاده از پلاستیک برای محیط زیست خاطر نشان کرد: بسیاری از تبلیغات و فضاسازی های صورت گرفته ناشی از نبود اطلاعات و دانش تخصصی است و یا بیشتر جنبه شعاری و نمایشی دارد، برای مثال در شبکه های مجازی ادعایی شده بود که در فرایند تولید ظروف پلاستیکی یا بطری های آب معدنی، انرژی و آب زیادی مصرف می‌شود، در حالی آبی که در فرایند تولید در صنعت پلاستیک مصرف می‌شود برای خنک سازی استفاده شده و اصولا سیرکوله و درصد تبخیر بالایی هم ندارد. همچنین باید توجه داشت که در تولید ظروف غیر پلاستیکی دیگر مثل شیشه، فلز، فولاد و … مصرف آب و انرژی بالاتری دارند و بازیافت آنها هم گاها مشکل تر است بنابراین ظروف پلاستیکی در بسیاری از موارد جایگزین بهتر و مناسب تری محسوب می‌شود.

جمالی با بیان اینکه استفاده غلط از پلاستیک و نبود فرهنگ صحیح مصرف در این زمینه باعث ظلم به صنعت پلاستیک شده افزود: اگر محصولات پلاستیکی درست استفاده شود و فرهنگ بازیافت به صورت علمی ایجاد و اجرا شود، صنعت پلیمر و پلاستیک نه تنها مخرب محیط زیست نیست بلکه چون پلاستیک ها و پلیمرها قابلیت استفاده چندباره داشته و بازیافت پذیرند، می توانند دوباره به چرخه تولید و صنعت کشور بازگردند و تبدیل به زباله یا در طبیعت رها نشوند.

جایگاه صنعت بازیافت در ایران کجاست؟

رئیس کمیسیون صادرات انجمن ملی صنایع پلیمر ایران در خصوص وضعیت صنعت بازیافت در ایران توضیح داد: بازیافت زباله ها در کشور ما فقط در شهرهای بزرگ رخ می‌دهد البته نباید فراموش کرد که بهترین روش بازیافت در همه جای دنیا تفکیک زباله از مبدا است.

وی افزود: اگر قبل از اینکه کالای بازیافتی با زباله تر مخلوط شود، تفکیک صورت بگیرد، هم ارزش افزوده بالاتری در مسیر بازیافت دارد و هم مواد بازیافتی بسیار با کیفیت تری به دنبال خواهد داشت.

جمالی صنعت بازیافت را صنعتی بسیار پربازده و مفید برای محیط زیست دانست و گفت: متاسفانه بازیافت در کشور ما از ساختار بسیار ضعیفی برخوردار است و کشورهایی که به دنبال صنعت بازیافت رفتند، هم درآمد بسیار بالایی کسب کردند و هم در شاخص های زیست محیطی پیشرفت کردند برای مثال در برخی کشورها امکانات تفکیک مواد بازیافتی مختلف (شیشه، پلاستیک، کاغذ و…) در محل دریافت از مصرف‌کنندگان ایجاد شده است اما در ایران چنین ساز و کاری وجود ندارد و در بهترین حالت در برخی شهرها فقط زباله‌های خیس جدا می‌شوند که در کلان‌شهر تهران این هم اتفاق نمی‌افتد و مواد بازیافتی و زباله با هم جمع‌آوری می‌شود که این امر کیفیت مواد خام را کاهش می‌دهد.

رئیس کمیسیون صادرات انجمن ملی پلیمر ایران درخصوص نحوه جداسازی ضایعات پلاستیکی توضیح داد: وقتی ضایعات جامد به محل بازیابی انتقال داده می‌شوند پلاستیک‌های مختلف بر اساس ماهیت (بادی، تزریقی، پلی پروپیلن و…) جداسازی می‌شوند و به مرحله بعد می‌روند، این در حالی است که در کشور ما تفکیک ماهیتی در برخی شهرها از طریق شهرداری‌ها و حجم عمده آن در کارگاه‌های تفکیک پلاستیک و بیشتر از روی ظاهر و به دست کارگران کم‌سواد یا خارجی انجام می‌شود ولی درصد خلوص این جداسازی به خاطر نبود سیستم‌های کد گذاری بالا نیست که مرحله بعدی بازیافت را با مشکل مواجه ساخته و باعث می‌شود نتوانیم همچون کشورهای پیشرفته از فرآیند بازیافت در تولید محصولات پتروشیمی استفاده کنیم و پروژه‌های زیست محیطی را جلو ببریم.

وی درخصوص سیستم‌های کد‌گذاری نیز افزود: سیستم کد گذاری شناسایی رزین SPI می‌تواند جداسازی ماهیتی را بهبود بخشد. این سیستم مجموعه‌ای از نمادها است که روی اقلام پلاستیکی قرار می‌گیرند تا نوع رزین را مشخص کند که کالاها از چه مواد اولیه‌ای ساخته شده‌اند. این سیستم در سال ۱۹۸۸ از سوی انجمن صنایع پلاستیک (SPI) آمریکا که در سال ۱۹۳۷ برای اتصال زنجیره‌های تولید پلاستیک تاسیس شده بود با دو هدف توسعه یافت؛ اول اینکه استفاده از این کدها سبب می‌شود تولیدکنندگان از یک مجموعه ثابت و یکسان از نمادها در سراسر کشور استفاده کنند و دوم اینکه نمادها برای مصرف‌کنندگان و همین‌طور در فرآیند بازیافت قابل شناسایی و تفکیک خواهند بود.

جمالی ادامه داد: متاسفانه در کشور ما این صنعت چندان مورد توجه نیست و صرفا برخی قوانین در راستای دریافت عوارض برای بازیافت تدوین می شود اما همه می دانیم که این درآمدها صرف بازیافت نخواهند شد بلکه قوانین مربوط به پرداخت عوارض تنها نسخه های درآمدزایی هستند و مساله بازیافت را حل نمی کنند.

این فعال اقتصادی با تاکید بر ضرورت فرهنگسازی در این زمینه خاطر نشان کرد: شاید نیاز باشد شورای تخصصی متشکل از نمایندگان مختلف اصناف، دولت، سازمان حفاظت محیط زیست، شهرداری ها و حتی وزارت کشور تشکیل شود تا این موضوع مهم دارای متولی خاص و قوانین یکسان و یکدست شود. همچنین انجمن های صنفی وکارفرمایی، صدا و سیما و حتی بخش های دولتی باید در زمینه فرهنگسازی مصرف صحیح پلاستیک و آگاهی بخشی تلاش و با ایجاد طرح‌های تشویقی به جذب سرمایه گذار در این حوزه کمک کنند.